Nội dung tóm tắt
Viêm đa khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn mạn tính, gây ảnh hưởng đến chức năng và độ linh hoạt của khớp. Nhận biết và điều trị sớm có vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh, giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Bài viết này sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết về viêm đa khớp dạng thấp, những rủi ro tiềm ẩn và các biện pháp kiểm soát hiệu quả.
Tìm hiểu về bệnh viêm đa khớp dạng thấp
Theo Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, viêm đa khớp dạng thấp, hay viêm khớp dạng thấp, là một rối loạn tự miễn trong đó hệ miễn dịch tấn công nhầm vào mô lành quanh khớp. Điều này gây viêm, đau đớn và tổn thương cấu trúc khớp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động.
Bệnh thường khởi phát ở các khớp nhỏ như ngón tay, ngón chân, cổ tay, mắt cá chân và đầu gối. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), viêm đa khớp dạng thấp phổ biến nhất ở độ tuổi 30–60.
Mặc dù nguyên nhân chính xác vẫn chưa được làm rõ, một số yếu tố liên quan đến sự phát triển bệnh bao gồm:
-
- Di truyền: Người có tiền sử gia đình mắc bệnh tự miễn có nguy cơ cao hơn.
- Môi trường: Hút thuốc, tiếp xúc hóa chất độc hại hoặc môi trường ô nhiễm có thể kích hoạt bệnh.
- Nhiễm trùng: Một số vi khuẩn, vi-rút như Epstein-Barr hoặc Parvovirus B19 có thể khởi phát phản ứng tự miễn gây viêm khớp.
Triệu chứng thường gặp:
-
- Cứng khớp vào buổi sáng sau khi ngủ dậy.
- Khớp bị viêm, sưng đỏ và đau khi chạm vào.
- Mệt mỏi, uể oải, sụt cân không rõ nguyên nhân.
- Biến dạng khớp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng vận động nếu không được kiểm soát kịp thời.
Viêm đa khớp dạng thấp là một bệnh lý phức tạp, cần được chẩn đoán sớm và điều trị phù hợp để ngăn ngừa tổn thương vĩnh viễn ở khớp cũng như các cơ quan khác trong cơ thể.
Các biến chứng nguy hiểm của viêm khớp dạng thấp
Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, viêm khớp dạng thấp có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng.
Những biến chứng nguy hiểm thường gặp:
-
- Tổn thương khớp vĩnh viễn, nguy cơ tàn phế: Sự phá hủy mô sụn và xương có thể khiến khớp biến dạng, mất chức năng vận động và dẫn đến tàn phế.
- Bệnh tim mạch: Người mắc viêm khớp dạng thấp có nguy cơ cao bị xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
- Biến chứng phổi: Viêm lan rộng hoặc tác dụng phụ của thuốc có thể gây viêm phổi, xơ phổi hoặc tràn dịch màng phổi.
- Loãng xương: Viêm mạn tính và việc sử dụng corticosteroid kéo dài có thể làm giảm mật độ xương, làm tăng nguy cơ gãy xương.
- Ảnh hưởng tâm lý: Đau kéo dài và suy giảm khả năng vận động có thể dẫn đến trầm cảm, lo âu và suy giảm chất lượng cuộc sống.
Giảng viên Cao đẳng Vật lý trị liệu – Phục hồi chức năng cũng cho biết thêm, điều trị sớm và đúng cách đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát viêm khớp dạng thấp, giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng và duy trì chức năng vận động cho người bệnh.
Kiểm soát bệnh viêm khớp dạng thấp như thế nào?
Viêm đa khớp dạng thấp là một bệnh mạn tính không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng người bệnh vẫn có thể kiểm soát triệu chứng hiệu quả nếu áp dụng các biện pháp phù hợp. Việc quản lý bệnh đúng cách giúp làm chậm tiến triển bệnh và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Các biện pháp kiểm soát viêm đa khớp dạng thấp:
-
- Tuân thủ điều trị bằng thuốc kháng viêm, giảm đau hoặc thuốc ức chế miễn dịch theo chỉ định của bác sĩ.
- Thực hiện các bài tập phục hồi chức năng hoặc áp dụng liệu pháp nhiệt để giảm đau và duy trì khả năng vận động.
- Khám sức khỏe định kỳ để theo dõi diễn tiến bệnh và điều chỉnh phác đồ điều trị khi cần thiết.
- Nghỉ ngơi đầy đủ, tránh làm việc quá sức để giảm áp lực lên khớp.
- Sử dụng nẹp khớp hoặc gậy hỗ trợ nếu cần để hạn chế tổn thương khớp.
Biện pháp phòng ngừa và hạn chế tiến triển bệnh:
-
- Tránh hút thuốc lá và tiếp xúc với các yếu tố ô nhiễm như khói bụi, hóa chất độc hại.
- Kiểm soát cân nặng để giảm áp lực lên khớp, hạn chế tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng hơn.
- Hạn chế thực phẩm giàu đường, chất béo bão hòa, đồ ăn nhanh để tránh kích thích phản ứng viêm.
- Bổ sung thực phẩm giàu omega-3 (cá hồi, cá thu, quả óc chó) giúp giảm viêm.
- Tăng cường tiêu thụ rau xanh, trái cây giàu chất chống oxy hóa như cam, bưởi, dâu tây để tăng sức đề kháng.
- Duy trì vận động nhẹ nhàng như yoga, bơi lội hoặc đi bộ để cải thiện độ linh hoạt của khớp.
- Tránh các hoạt động nặng nhọc hoặc tạo áp lực lớn lên khớp để hạn chế tổn thương.
Việc kết hợp điều trị y khoa và thay đổi lối sống khoa học sẽ giúp người bệnh kiểm soát tốt viêm khớp dạng thấp và cải thiện chất lượng cuộc sống.
