Nhiều bậc phụ huynh lo lắng khi thấy con chậm tăng cân và có vóc dáng thấp bé hơn so với bạn bè cùng tuổi. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này? Làm thế nào để giúp bé phát triển tốt hơn và đạt được cân nặng, chiều cao phù hợp?
Vì sao trẻ chậm tăng cân
Theo Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, trẻ chậm tăng cân, thậm chí không tăng cân và có cân nặng thấp hơn mức tiêu chuẩn có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau.
Chế độ dinh dưỡng chưa hợp lý
Đây là một trong những nguyên nhân chính khiến trẻ chậm tăng cân. Nếu khẩu phần ăn hàng ngày không cung cấp đủ năng lượng và dưỡng chất cần thiết, bé sẽ khó đạt được cân nặng chuẩn. Ngay cả khi ăn nhiều nhưng thực đơn thiếu đa dạng, không cân đối giữa các nhóm chất, trẻ vẫn có nguy cơ bị thiếu hụt dinh dưỡng và tăng cân chậm.
Vấn đề tiêu hóa
Các bệnh lý tiêu hóa như trào ngược dạ dày thực quản, tiêu chảy, táo bón,… có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ dưỡng chất của trẻ. Khi gặp tình trạng này, bé thường cảm thấy khó chịu, biếng ăn, dễ bị nôn trớ hoặc đi ngoài, dẫn đến cơ thể không hấp thụ đủ chất dinh dưỡng, từ đó tăng cân kém.
Mải chơi quên ăn
Trẻ từ 2 – 6 tuổi thường rất hiếu động, thích khám phá thế giới xung quanh. Nhiều bé mải chơi, không tập trung vào bữa ăn hoặc chỉ ăn qua loa cho xong, dẫn đến không nhận đủ năng lượng và dưỡng chất cần thiết, gây chậm tăng cân.
Những nguyên nhân khác
Ngoài ra, trẻ có thể chậm tăng cân do chứng biếng ăn, kén ăn kéo dài. Khi ăn ít trong thời gian dài, cơ thể bé dần quen với việc nạp ít năng lượng, khiến bé nhanh no và không ăn đủ lượng cần thiết.
Bên cạnh đó, yếu tố tâm lý cũng ảnh hưởng đến khả năng tăng cân của trẻ. Những bé sống trong môi trường căng thẳng, gia đình thiếu sự quan tâm hoặc thường xuyên chứng kiến mâu thuẫn giữa cha mẹ có thể ăn không ngon miệng, hấp thụ kém, dẫn đến chậm tăng cân.
Giải pháp cho tình trạng trẻ chậm tăng cân
Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM cũng cho biết thêm, cha mẹ không nên chủ quan khi trẻ chậm tăng cân kéo dài, vì điều này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ. Dưới đây là một số biện pháp giúp cải thiện tình trạng này.
Xây dựng chế độ ăn cân bằng, đa dạng
Dinh dưỡng là yếu tố quan trọng giúp trẻ tăng cân. Hạn chế thức ăn nhanh, đồ ăn vặt nghèo dinh dưỡng và thay thế bằng thực phẩm giàu dưỡng chất như:
-
- Protein: Thịt, cá, trứng, sữa, đậu hũ, phô mai…
- Tinh bột: Gạo nâu, yến mạch, bánh mì nguyên cám…
- Chất béo: Dầu ô liu, cá hồi, phô mai…
- Chất xơ: Rau củ quả, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu…
- Vitamin và khoáng chất: Trái cây, rau xanh, sữa…
Đặc biệt, nên bổ sung dầu mỡ vào khẩu phần ăn của trẻ từ các nguồn lành mạnh như dầu đậu nành, dầu ô liu, dầu óc chó hoặc mỡ cá, mỡ heo để cung cấp năng lượng và hỗ trợ tăng cân hiệu quả.
Lập kế hoạch ăn uống khoa học
Việc ăn nhiều nhưng không đúng giờ hoặc không cân đối giữa các bữa có thể khiến trẻ khó hấp thụ dinh dưỡng. Cha mẹ nên lên lịch sinh hoạt hợp lý, đảm bảo thời gian giữa các bữa ăn và tránh tình trạng ăn vặt trước bữa chính. Đồng thời, tập cho trẻ thói quen ăn uống kỷ luật, không ép buộc hay tạo áp lực trong bữa ăn.
Bổ sung sữa và chế phẩm từ sữa
Sữa và các sản phẩm từ sữa không chỉ giúp tăng cân mà còn hỗ trợ phát triển chiều cao. Nên cho trẻ uống 1–2 ly sữa/ngày và bổ sung phô mai, sữa chua để cung cấp protein, chất béo và lợi khuẩn hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường sức đề kháng.
Uống đủ nước mỗi ngày
Nước giúp tăng cường trao đổi chất, hỗ trợ tiêu hóa, thanh lọc cơ thể và phòng ngừa táo bón – một trong những nguyên nhân khiến trẻ chậm tăng cân. Bên cạnh nước lọc, có thể bổ sung nước ép trái cây nguyên chất để cung cấp thêm vitamin và khoáng chất.
Khuyến khích trẻ vận động
Vận động giúp kích thích tiêu hóa, tăng cảm giác thèm ăn, cải thiện sức khỏe xương khớp và hệ miễn dịch. Cha mẹ nên khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động ngoài trời ít nhất 30 phút mỗi ngày để hỗ trợ sự phát triển toàn diện.
Đảm bảo giấc ngủ đầy đủ
Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong quá trình tăng trưởng. Cha mẹ cần thiết lập giờ ngủ khoa học, đảm bảo trẻ ngủ đủ giấc và tạo không gian ngủ yên tĩnh để giúp bé ngủ sâu hơn, hỗ trợ sự phát triển thể chất.
Tẩy giun và khám sức khỏe định kỳ
Đối với trẻ chậm tăng cân, việc tẩy giun định kỳ và kiểm tra sức khỏe là cần thiết để phát hiện kịp thời các vấn đề tiềm ẩn, giúp trẻ phát triển tốt hơn.
