Nội dung tóm tắt
Viêm hô hấp trên ở trẻ thường do virus, vi khuẩn gây ra, đặc biệt khi hệ miễn dịch suy yếu. Dù là bệnh phổ biến, cha mẹ không nên chủ quan. Nếu trẻ có dấu hiệu viêm hô hấp, cần đưa trẻ đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Các tác nhân làm tăng viêm hô hấp trên ở trẻ
Theo Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM cho biết, viêm hô hấp trên ở trẻ em là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại các cơ quan từ mũi họng đến thanh quản, bao gồm mũi, họng, xoang, hầu và thanh quản. Đây là những bộ phận tiếp xúc trực tiếp với không khí, giúp làm ấm, làm ẩm và lọc tạp chất trước khi đưa vào phổi. Do thường xuyên tiếp xúc với tác nhân gây bệnh từ môi trường, hệ hô hấp trên dễ bị nhiễm trùng, đặc biệt ở trẻ nhỏ với hệ miễn dịch còn non yếu.
Trẻ bị viêm hô hấp trên chủ yếu do nhiễm virus hoặc vi khuẩn:
-
- Virus: Thường gặp nhất là virus sởi, cúm,… Chúng dễ lây lan nhưng thường không gây triệu chứng nghiêm trọng.
- Vi khuẩn: Các loại như Bordetella, tụ cầu khuẩn,… cũng là tác nhân phổ biến gây bệnh.
Ngoài ra, sức khỏe và môi trường cũng ảnh hưởng đến nguy cơ mắc bệnh:
-
- Thể trạng yếu: Trẻ sơ sinh, sinh non, suy dinh dưỡng hoặc có hệ miễn dịch kém dễ mắc bệnh hơn.
- Yếu tố môi trường: Khói bụi, ô nhiễm, thời tiết lạnh,… có thể làm tăng nguy cơ viêm hô hấp trên.
Các biểu hiện khi bị viêm hô hấp trên ở trẻ
Các triệu chứng viêm hô hấp trên ở trẻ thường dễ nhận biết, bao gồm:
-
- Sốt
- Ho từng cơn (có thể có đờm hoặc không)
- Chảy dịch mũi hoặc nghẹt mũi
- Đau rát họng, khó nuốt
- Chán ăn, bỏ bú
- Giọng khàn nếu trẻ đã biết nói
- Ngứa mắt, chảy nước mắt
Ở trẻ sơ sinh, triệu chứng thường không rõ ràng, dễ bị bỏ qua, dẫn đến nguy cơ viêm phổi. Vì vậy, ba mẹ cần theo dõi kỹ các dấu hiệu bất thường và đưa trẻ đi khám sớm để tránh biến chứng.
Viêm hô hấp trên ở trẻ gây ra những biến chứng gì?

Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cũng cho biết thêm, nếu không được điều trị kịp thời, viêm hô hấp trên ở trẻ có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm phế quản hoặc viêm tiểu phế quản. Nghiêm trọng hơn, trẻ có nguy cơ bị viêm màng não, viêm cầu thận, nhiễm trùng máu,… đe dọa đến tính mạng.
Phương pháp điều trị viêm hô hấp trên ở trẻ
Phác đồ điều trị viêm hô hấp trên ở trẻ em tùy thuộc vào mức độ bệnh:
-
- Mức độ nhẹ: Trẻ có thể được chăm sóc tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Mức độ vừa: Nếu trẻ có dấu hiệu viêm phế quản hoặc viêm phổi nhẹ kèm sốt cao, ho, thở nhanh (trên 50 nhịp/phút), cần đưa trẻ đến bệnh viện để điều trị kịp thời.
- Mức độ nặng: Khi bệnh tiến triển thành viêm phổi, nguy cơ biến chứng cao, cha mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện càng sớm càng tốt.
- Mức độ rất nặng: Trẻ cần được theo dõi chặt chẽ và điều trị tích cực tại bệnh viện.
Khi trẻ có dấu hiệu mắc bệnh, không nên tự ý mua thuốc. Việc sử dụng thuốc, bao gồm hạ sốt, kháng sinh, kháng viêm, chống phù nề,… cần tuân theo chỉ định của bác sĩ về liều lượng và thời gian dùng.
Phòng ngừa viêm hô hấp trên ở trẻ như thế nào?
Để phòng ngừa viêm hô hấp trên ở trẻ, cha mẹ nên áp dụng các biện pháp sau:
-
- Hạn chế tiếp xúc với nguồn bệnh: Tránh đưa trẻ đến vùng dịch, nơi đông người hoặc tiếp xúc với người lạ. Khi ra ngoài, cần đeo khẩu trang và giữ ấm cho trẻ.
- Đảm bảo dinh dưỡng hợp lý: Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin và khoáng chất để tăng cường đề kháng. Nếu trẻ chưa cai sữa, nên cho bú mẹ thường xuyên.
- Giữ vệ sinh cá nhân: Thực hiện vệ sinh hằng ngày, đặc biệt là đường mũi họng, rửa tay bằng dung dịch sát khuẩn và súc miệng bằng nước muối sinh lý.
- Vệ sinh môi trường sống: Giữ không gian sạch sẽ, hạn chế các tác nhân gây bệnh xung quanh trẻ.
- Tăng cường vận động: Khuyến khích trẻ tập thể dục hằng ngày để nâng cao sức khỏe và hệ miễn dịch.
- Tiêm phòng đầy đủ: Đưa trẻ đi tiêm vắc xin theo khuyến cáo của Bộ Y tế để phòng tránh các bệnh lý liên quan.
Lưu ý khi chăm sóc trẻ bị viêm hô hấp trên
Khi chăm sóc trẻ bị viêm hô hấp trên, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:
-
- Chảy nước mũi, nghẹt mũi: Rửa mũi bằng nước muối sinh lý giúp trẻ dễ thở hơn. Nên kê cao đầu cho trẻ và lau nước mũi bằng khăn mềm hoặc khăn giấy.
- Sốt: Hạ sốt bằng cách chườm khăn ấm, cho trẻ uống nhiều nước, mặc quần áo thoáng mát. Nếu sốt trên 38.5°C, có thể dùng thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ.
- Ho: Cho trẻ súc họng bằng nước muối sinh lý, có thể uống thêm nước chanh mật ong để làm dịu cơn ho.
- Nôn: Để trẻ nằm nghiêng, ưu tiên thức ăn dễ nuốt như cháo, cho uống một chút nước sau khi ăn. Nếu trẻ chưa cai sữa, nên chia nhỏ cữ bú.