Nội dung tóm tắt
Bệnh trĩ là một bệnh lý phổ biến ở vùng hậu môn – trực tràng. Nhiều người mắc bệnh nhưng không rõ nguyên nhân, dẫn đến việc để bệnh kéo dài mà không điều trị kịp thời. Điều này không chỉ làm giảm hiệu quả điều trị mà còn gây ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Tìm hiểu về bệnh trĩ
Theo Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM cho biết, bệnh trĩ hình thành khi các tĩnh mạch ở vùng hậu môn – trực tràng bị giãn nở quá mức. Dựa vào vị trí xuất hiện, bệnh được chia thành hai loại: trĩ nội và trĩ ngoại.
-
- Trĩ nội: Hình thành do sự giãn nở của tĩnh mạch ở cuối trực tràng, tạo thành búi trĩ nằm bên trên niêm mạc ống trực tràng. Vị trí này khiến búi trĩ nội không thể nhìn hoặc sờ thấy được. Chỉ khi bệnh trở nặng, búi trĩ phát triển lớn hơn, chúng mới sa ra ngoài hậu môn khi đại tiện.
- Trĩ ngoại: Phát sinh từ sự giãn nở của tĩnh mạch bên ngoài ống hậu môn, hình thành búi trĩ nằm dưới đường lược, ngay dưới lớp da hậu môn. Do đó, người bị trĩ ngoại có thể dễ dàng quan sát hoặc cảm nhận được búi trĩ.
Nguyên nhân nào gây ra bệnh trĩ?
Nguyên nhân gây bệnh trĩ thường không xuất phát từ một yếu tố duy nhất mà là sự kết hợp của nhiều yếu tố:
-
- Di truyền: Nếu gia đình bạn có người mắc bệnh trĩ, nguy cơ mắc bệnh của bạn cũng cao hơn. Một số gen nhất định được cho là liên quan đến sự phát triển của bệnh này.
- Tăng áp lực vùng bụng: Những tình trạng như mang thai, thừa cân, hoặc thường xuyên mang vác nặng có thể làm tăng áp lực trong ổ bụng, gây căng giãn và phình các tĩnh mạch ở hậu môn – trực tràng, dẫn đến hình thành bệnh trĩ. Đặc biệt, phụ nữ mang thai dễ mắc trĩ do áp lực sàn chậu tăng và nguy cơ táo bón kéo dài trong thai kỳ.
- Rối loạn tiêu hóa: Táo bón kéo dài là nguyên nhân phổ biến của bệnh trĩ, thường do chế độ ăn thiếu chất xơ. Táo bón khiến người bệnh phải ngồi lâu và rặn mạnh khi đại tiện, làm tăng áp lực ở hậu môn. Ngược lại, tiêu chảy kéo dài cũng có thể gây mất nước, làm mềm phân và góp phần gây bệnh.
- Lối sống và thói quen ăn uống: Lối sống ít vận động, ngồi hoặc đứng lâu trong thời gian dài, thường gặp ở nhân viên văn phòng hoặc người lao động đứng lâu, cũng làm tăng nguy cơ mắc trĩ. Chế độ ăn ít chất xơ làm giảm hiệu quả hoạt động tiêu hóa, dẫn đến táo bón và nguy cơ mắc bệnh trĩ.
Bổ sung chất xơ vào chế độ ăn giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, thúc đẩy lợi khuẩn đường ruột và giảm nguy cơ hình thành bệnh trĩ.
Các biến chứng của bệnh trĩ
Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cũng cho biết thêm, khi búi trĩ phát triển lớn, người bệnh thường gặp các triệu chứng đau rát, chảy máu, gây khó chịu và khiến việc điều trị trở nên phức tạp hơn, đồng thời làm tăng nguy cơ biến chứng:
-
- Thiếu máu: Chảy máu kéo dài khi đại tiện có thể dẫn đến thiếu máu với các triệu chứng như suy nhược cơ thể, xanh xao và kiệt sức.
- Tắc mạch máu: Kích thước búi trĩ tăng gây đình trệ lưu thông máu, dẫn đến hình thành cục máu đông trong búi trĩ. Điều này gây đau đớn dữ dội ở vùng hậu môn – trực tràng, thậm chí có nguy cơ hoại tử búi trĩ.
- Viêm nhiễm: Vùng hậu môn không được vệ sinh sạch sẽ dễ dẫn đến nhiễm khuẩn vết thương trĩ, với các biểu hiện như ngứa, đau rát, loét hoặc hoại tử búi trĩ.
Để phòng tránh các biến chứng, người bệnh nên thăm khám bác sĩ ngay khi xuất hiện các dấu hiệu nghi ngờ mắc trĩ. Trong trường hợp nhẹ, bác sĩ có thể chỉ định thay đổi chế độ ăn uống, kết hợp dùng thuốc. Với các trường hợp nặng hơn, bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp can thiệp thủ thuật phù hợp để loại bỏ búi trĩ.
Phương pháp phòng ngừa bệnh trĩ
Các triệu chứng của bệnh trĩ nếu không được kiểm soát sẽ ngày càng tiến triển, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt và công việc, thậm chí dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng. Để phòng ngừa bệnh trĩ hiệu quả, bạn nên:
Tăng cường chất xơ trong chế độ ăn: Ăn nhiều rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt để cải thiện chức năng ruột và giảm nguy cơ táo bón – nguyên nhân chính gây bệnh trĩ.
Hạn chế ngồi hoặc đứng quá lâu: Thường xuyên vận động, tập thể dục giúp duy trì lưu thông máu tốt và giảm áp lực lên vùng hậu môn.
Tránh rượu bia và thực phẩm gây hại: Hạn chế sử dụng các chất kích thích, đồ ăn cay nóng hoặc khó tiêu, vì chúng có thể làm tăng áp lực trong thành ruột và ảnh hưởng đến tiêu hóa.
Mặc dù bệnh trĩ thường lành tính, nhưng nếu kéo dài mà không có biện pháp can thiệp, các triệu chứng sẽ gây nhiều phiền toái. Hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp bạn chủ động áp dụng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả, bảo vệ sức khỏe lâu dài.
