Nội dung tóm tắt
Ung thư vòm họng là một căn bệnh nguy hiểm, thường có các triệu chứng ban đầu tương tự bệnh hô hấp. Tuy nhiên, bạn có thể nhận biết và phân biệt qua 9 dấu hiệu đặc trưng của bệnh.
Tìm hiểu về ung thư vòm họng
Theo Cô Nguyễn Thị Trúc Li – Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, vòm họng, còn gọi là hầu họng hay tỵ hầu, nằm phía sau mũi và trên miệng họng. Ung thư vòm họng xảy ra khi các tế bào ung thư phát triển thành khối u ác tính tại vị trí này, không chỉ ảnh hưởng đến hệ hô hấp mà còn có thể di căn sang các cơ quan khác. Đây là một loại ung thư thuộc nhóm đầu – mặt – cổ, có tốc độ tiến triển nhanh, tỷ lệ tử vong cao, và thường gặp ở nam giới hơn nữ giới.
Dạng phổ biến nhất là ung thư biểu mô không sừng hoá, ngoài ra còn có hai dạng khác: ung thư biểu mô tế bào gai sừng hoá và ung thư biểu mô tế bào gai dạng đáy.
Các giai đoạn của ung thư vòm họng
Giai đoạn 1: Chưa có dấu hiệu rõ ràng, các triệu chứng thường giống cảm cúm thông thường.
Giai đoạn 2: Xuất hiện đau đầu, nghẹt mũi, đau họng, và các vấn đề về tai kéo dài, không thuyên giảm dù dùng thuốc. Hạch cổ hoặc hạch góc hàm có thể hình thành, thường cứng, không di động, không đau khi ấn, và kích thước tăng dần.
Giai đoạn 3: Khối u phát triển nhanh, xâm lấn sang các vùng lân cận như mũi, tai, thanh quản, và nền sọ. Các triệu chứng không chỉ ảnh hưởng đến hô hấp mà còn gây suy nhược toàn thân như mệt mỏi, sụt cân, và da xanh xao.
Giai đoạn 4: Giai đoạn cuối với khối u tăng trưởng nhanh và di căn sang các cơ quan khác. Hạch cổ sưng lớn, có thể gây tắc nghẽn đường thở, ảnh hưởng giọng nói, hoặc dẫn đến loét và hoại tử. Khả năng điều trị ở giai đoạn này thấp, tỷ lệ tử vong cao.
9 dấu hiệu phổ biến nhận biết ung thư vòm họng
Đau họng kéo dài
Đây là dấu hiệu sớm của ung thư vòm họng, nhưng thường bị nhầm lẫn với cảm cúm. Triệu chứng đau họng xuất hiện do khối u làm tổn thương niêm mạc, gây cảm giác đau rát liên tục. Cơn đau ngày càng nặng kèm theo khó nuốt nước bọt hoặc thức ăn.
Đau đầu
Đau đầu xuất hiện khi khối u xâm lấn đến vùng sọ não, chèn ép dây thần kinh. Bệnh nhân có thể bị đau nửa đầu, đau thái dương hoặc đỉnh đầu âm ỉ kéo dài, tương tự triệu chứng của các bệnh lý thần kinh.
Hạch cổ
Hạch vùng cổ thường xuất hiện ở hầu hết bệnh nhân ung thư vòm họng. Ban đầu, hạch nhỏ và chỉ phát hiện qua sờ nắn. Khi bệnh tiến triển, hạch to hơn, có thể gây biến dạng vùng cổ, dính vào cơ và không di chuyển khi ấn.
Giọng nói thay đổi
Ung thư vòm họng có thể làm thay đổi giọng nói, gây khàn tiếng kéo dài do khối u ảnh hưởng đến dây thanh quản. Trong trường hợp nghiêm trọng, khối u gây mất giọng và làm khó khăn trong giao tiếp.
Ù tai, khó nghe
Theo Cô Trương Thị Thanh Nga – Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM, khối u có thể xâm lấn đến tai, gây ù tai và giảm thính lực. Triệu chứng ban đầu là ù tai nhẹ, sau đó có thể kèm đau tai hoặc nổi hạch gần tai, chèn ép dây thần kinh.
Ho kéo dài
Triệu chứng ho do ung thư vòm họng thường kéo dài từ 1-3 tháng, ho khan hoặc ho kèm đờm lẫn máu. Nguyên nhân là niêm mạc họng bị tổn thương, gây kích thích dẫn đến ho liên tục.
Khó thở
Khi khối u phát triển lớn, nó có thể chèn ép đường thở, gây khó thở, đặc biệt khi nằm ngửa hoặc vận động. Bệnh nhân nặng thường phải hỗ trợ thở bằng thiết bị y tế.
Mệt mỏi, kiệt sức
Ung thư vòm họng làm suy yếu sức đề kháng, gây mệt mỏi, kiệt sức. Tâm lý tiêu cực cũng làm bệnh nhân dễ buồn chán, ảnh hưởng lớn đến quá trình điều trị.
Khó nuốt, chán ăn
Khối u khiến bệnh nhân cảm thấy khó nuốt, nghẹn, hoặc nuốt đau. Tình trạng này dẫn đến chán ăn, sụt cân nhanh, cơ thể thiếu dinh dưỡng, gây cản trở điều trị.
Một số tác nhân gây ung thư vòm họng
Các yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư vòm họng
-
- Môi trường ô nhiễm: Khói bụi và hóa chất độc hại gây tổn thương niêm mạc họng và suy giảm hệ miễn dịch.
- Di truyền: Người có tiền sử gia đình mắc ung thư, đặc biệt ung thư vòm họng, dễ bị ảnh hưởng hơn.
- Virus HPV và Epstein-Barr: Lây qua đường nước bọt, máu hoặc quan hệ tình dục, làm tăng nguy cơ bệnh.
- Hút thuốc lá: Độc tố trong khói thuốc tích tụ tại niêm mạc, kích thích tế bào ung thư phát triển.
- Lạm dụng rượu bia: Gây tổn thương niêm mạc họng, tạo điều kiện cho virus và ung thư phát triển.