Đau họng là tình trạng phổ biến mà hầu như ai cũng gặp phải ít nhất một lần trong đời. Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra cảm giác đau rát, khó chịu ở họng. Việc hiểu rõ các nguyên nhân này sẽ giúp bạn có biện pháp phòng ngừa hiệu quả, bảo vệ sức khỏe tốt hơn.
Nguyên nhân gây ra đau họng?
Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, hầu hết các trường hợp đau họng không gây nguy hiểm và có thể tự khỏi sau vài ngày. Tuy nhiên, tình trạng này thường đi kèm sưng niêm mạc họng, gây đau rát, khó chịu khi nuốt, nhai hoặc nói chuyện. Một số trường hợp còn xuất hiện đau nhức toàn thân, sưng hạch cổ, ảnh hưởng đến sinh hoạt và ăn uống hàng ngày.
Nguyên nhân gây đau họng
Các nguyên nhân phổ biến gây đau họng bao gồm:
-
- Nhiễm khuẩn: Vi khuẩn Streptococcus là nguyên nhân hàng đầu gây viêm họng, khiến cổ họng đau nghiêm trọng, kèm theo mủ trắng trên niêm mạc miệng.
- Cảm lạnh, cúm: Thường gây viêm họng với triệu chứng đau rát, hắt hơi liên tục, chảy nước mũi,…
- Thay đổi thời tiết: Độ ẩm giảm, giao mùa có thể làm khô miệng, kích thích niêm mạc họng, gây viêm và đau.
- Môi trường ô nhiễm: Bụi bẩn, khói thuốc, hóa chất, phấn hoa, lông động vật,… có thể gây kích ứng họng, dẫn đến đau và ngứa.
- Nghề nghiệp: Những người thường xuyên nói to, nói nhiều như giáo viên, ca sĩ, hướng dẫn viên,… dễ bị căng dây thanh quản, gây đau rát họng.
- Bệnh lý: Trào ngược dạ dày thực quản, khối u ở họng hoặc thanh quản có thể gây đau họng kéo dài.
- Thói quen sinh hoạt: Sử dụng đồ uống lạnh, lạm dụng rượu bia, hút thuốc,… có thể làm tổn thương niêm mạc họng, dẫn đến viêm và đau.
Khi nào cần đi khám?
Trong nhiều trường hợp, đau họng có thể tự khỏi trong khoảng một tuần. Tuy nhiên, bạn nên đi khám nếu:
-
- Đau họng kéo dài trên một tuần dù đã áp dụng các biện pháp tại nhà.
- Kèm theo các triệu chứng như phát ban, sốt, khó thở, đau nhức toàn thân, ảnh hưởng đến ăn uống và giao tiếp.
Nếu nguyên nhân do vi khuẩn Streptococcus, cần dùng kháng sinh để điều trị hiệu quả. Ngoài ra, đau họng kéo dài có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng hơn, nên không nên chủ quan khi có triệu chứng khó chịu ở họng.
Phương pháp điều trị và phòng ngừa đau họng
Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM cũng cho biết thêm, nếu đau họng không quá nghiêm trọng, bạn có thể áp dụng các biện pháp khắc phục tại nhà. Đồng thời, để phòng tránh tình trạng này, việc xây dựng thói quen bảo vệ sức khỏe đúng cách là rất quan trọng.
Cách chữa viêm họng tại nhà
Một số biện pháp đơn giản giúp cải thiện viêm họng hiệu quả bao gồm:
-
- Súc miệng bằng nước muối: Nước muối có tác dụng sát khuẩn, làm dịu cảm giác đau rát. Bạn có thể sử dụng nước muối sinh lý hoặc pha ½ muỗng cà phê muối với một ly nước ấm. Nên súc miệng nhiều lần trong ngày, cách nhau ít nhất 3 tiếng.
- Chanh mật ong: Ngâm chanh với mật ong rồi pha nước uống hoặc ngậm giúp làm dịu cổ họng, giảm viêm và hỗ trợ long đờm.
- Củ cải trắng: Có tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm, giúp giảm đau họng. Bạn có thể nấu 250g củ cải trắng thái lát với 800ml nước trong 15 phút, sau đó dùng nước này uống trong ngày.
- Gừng và mật ong: Pha gừng giã nhuyễn với nước ấm và mật ong giúp giảm đau rát họng, đồng thời tăng cường miễn dịch.
- Viên ngậm trị đau họng: Nếu cơn đau ảnh hưởng đến việc nuốt, bạn có thể sử dụng kẹo ngậm bán tại các hiệu thuốc, nhưng cần tuân thủ hướng dẫn sử dụng.
Cách phòng tránh đau họng
Để hạn chế nguy cơ đau họng, bạn nên:
-
- Vệ sinh răng miệng, tai mũi họng thường xuyên để loại bỏ vi khuẩn.
- Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng cổ họng, bằng cách đeo khẩu trang, mặc áo cao cổ, dùng khăn quàng khi trời lạnh.
- Đóng kín cửa phòng khi ngủ, tránh gió lạnh lùa vào và không để điều hòa quá thấp.
- Hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh viêm đường hô hấp để tránh lây nhiễm.
- Tránh sử dụng đồ uống quá lạnh.
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng đầy đủ, bổ sung thực phẩm giàu vitamin và chất chống oxy hóa để tăng cường sức đề kháng.
- Uống đủ nước và duy trì thói quen tập thể dục hàng ngày.
- Tiêm vaccine phòng cúm, đặc biệt với trẻ nhỏ để tạo miễn dịch chủ động.
Lưu ý, khi có dấu hiệu đau họng, không tự ý mua thuốc mà chưa có chỉ định từ bác sĩ, vì điều này có thể khiến bệnh nặng hơn và khó điều trị hơn.
