Nội dung tóm tắt
Sỏi tiết niệu là một bệnh lý thường gặp ở cả nam và nữ, đặc biệt là khi bước vào độ tuổi trung niên. Mặc dù phổ biến, nhưng việc phát hiện và điều trị kịp thời, đặc biệt ở giai đoạn đầu, rất quan trọng. Vậy, làm thế nào để nhận biết triệu chứng sỏi tiết niệu ở giai đoạn đầu?
Tổng quan về sỏi tiết niệu
Theo Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM cho biết, trước khi tìm hiểu về các triệu chứng sỏi tiết niệu giai đoạn đầu, hãy cùng xem qua một số thông tin cơ bản về bệnh.
Sỏi tiết niệu không phải là bệnh hiếm gặp, đặc biệt phổ biến khi người ta bước vào độ tuổi trung niên. Theo Thư viện Y học Quốc gia Mỹ, khoảng 2-12% dân số Việt Nam mắc phải căn bệnh này. Sỏi tiết niệu hình thành khi các axit, muối và khoáng chất trong nước tiểu kết tụ lại, tạo thành các khối cứng. Khi có kích thước nhỏ, chúng có thể được đào thải qua nước tiểu, nhưng nếu không được đào thải, chúng sẽ ngày càng lớn hơn, gây tắc nghẽn đường tiết niệu và gây ra các triệu chứng như đau ở vùng sườn, hông, lưng, bụng.
Một số nguyên nhân phổ biến dẫn đến bệnh sỏi tiết niệu bao gồm:
-
- Hòa tan của các muối khoáng như canxi, urat, oxalat trong nước tiểu.
- Không uống đủ nước hoặc thường xuyên nhịn tiểu.
- Mắc các bệnh lý liên quan đến đường tiết niệu như u tuyến tiền liệt, nhiễm trùng đường tiết niệu.
- Chế độ ăn uống nhiều muối, canxi.
- Yếu tố di truyền trong một số trường hợp.
Sỏi tiết niệu giai đoạn sớm có triệu chứng gì?
Khi gặp phải các dấu hiệu dưới đây, bạn cần chú ý để bảo vệ sức khỏe của mình:
Triệu chứng sỏi thận tiết niệu
Thận là cơ quan có chức năng loại bỏ chất thải qua nước tiểu. Khi các chất thải không được thải ra ngoài đúng cách, chúng có thể hình thành sỏi thận.
Sỏi thận là các cục cứng hình thành trong thận từ chất thải trong nước tiểu. Sỏi có thể nhỏ như viên sỏi hoặc lớn hơn. Ban đầu chúng nằm trong thận nhưng có thể di chuyển xuống đường tiết niệu, gây ra các triệu chứng sỏi tiết niệu. Khi sỏi lớn, có thể mắc kẹt trong thận hoặc các cơ quan khác của đường tiết niệu như niệu đạo, bàng quang, niệu quản, gây đau đớn cho người bệnh. Các triệu chứng sỏi tiết niệu do sỏi thận có thể bao gồm:
-
- Buồn nôn, nôn mửa.
- Sốt.
- Nước tiểu đục hoặc có lẫn máu.
- Cảm giác muốn đi vệ sinh thường xuyên.
- Đau, chuột rút dữ dội ở lưng dưới hoặc một bên thận, sau đó lan xuống bụng, bẹn và đường tiết niệu.
Triệu chứng sỏi tiết niệu do niệu quản
Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cũng cho biết thêm, niệu quản là ống dẫn nước tiểu từ thận đến bàng quang. Sỏi niệu quản có thể bắt nguồn từ thận hoặc không, và thường liên quan đến yếu tố di truyền, rối loạn chuyển hóa như thận đa nang, hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu. Những người viêm ruột mạn tính hoặc đã thực hiện phẫu thuật cắt bỏ ruột cũng dễ gặp phải sỏi niệu quản.
Triệu chứng sỏi niệu quản có thể khác nhau tùy vào kích thước và thời gian xuất hiện. Khi sỏi nhỏ, chúng có thể được đào thải mà không gây đau đớn. Tuy nhiên, khi sỏi quá lớn và không thể đào thải, chúng có thể gây tắc nghẽn dòng chảy nước tiểu, dẫn đến đau đớn và chuột rút ở thận, bụng dưới hoặc bẹn. Khi cố gắng đào thải, có thể gặp hiện tượng tiểu ra máu, tiểu khó, đau rát, ớn lạnh và sốt.
Triệu chứng sỏi tiết niệu do sỏi bàng quang
Sỏi bàng quang có thể xuất hiện với nhiều hình dạng và kích thước khác nhau, phổ biến ở nam giới. Khi hình thành, sỏi bàng quang có thể gây ra các triệu chứng như:
-
- Đau bụng.
- Nước tiểu đục hoặc sẫm màu.
- Nước tiểu có lẫn máu.
- Tần suất đi tiểu tăng, có thể gây đau đớn.
- Khó đi tiểu, mất kiểm soát.
- Đau dương vật.
- Sốt, tiểu gấp, tiểu đau.
Tuy nhiên, không phải lúc nào sỏi bàng quang cũng gây ra các triệu chứng của sỏi tiết niệu.
Nên làm gì khi xuất hiện các triệu chứng của sỏi tiết niệu
Như đã đề cập, mặc dù sỏi tiết niệu là bệnh lý khá phổ biến, nhưng những ảnh hưởng của chúng đối với sức khỏe có thể rất nghiêm trọng, đặc biệt khi không được phát hiện kịp thời và để chúng phát triển ngày một lớn hơn.
Vì vậy, khi cơ thể xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ, bạn cần đến bệnh viện để thăm khám sớm. Việc kiểm tra sự tồn tại của sỏi tiết niệu có thể được thực hiện qua siêu âm ổ bụng.
Phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào kích thước, vị trí và thành phần của sỏi. Trong giai đoạn đầu, khi sỏi còn nhỏ, bệnh nhân có thể được khuyên tăng cường uống nước và dùng thuốc giảm đau. Tuy nhiên, nếu sỏi quá lớn và gây ra các biến chứng nghiêm trọng, cần phải điều trị, có thể là phẫu thuật để loại bỏ sỏi.