Nội dung tóm tắt
Viêm tuyến giáp là một bệnh lý nội tiết thường gặp, đặc biệt ở phụ nữ trong độ tuổi 30 – 50, những người có tiền sử bệnh tự miễn hoặc có người thân mắc các vấn đề về tuyến giáp. Bệnh này có thể gây ra rối loạn chức năng tuyến giáp, thậm chí dẫn đến suy giáp nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Tìm hiểu về viêm tuyến giáp
Theo Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, tuyến giáp là một tuyến nhỏ hình cánh bướm nằm ở phía trước cổ, đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất các hormone điều hòa nhiều chức năng của cơ thể như nhịp tim, năng lượng, và nhiệt độ cơ thể. Vậy viêm tuyến giáp là gì?
Viêm tuyến giáp là tình trạng viêm ở tuyến giáp, có thể là viêm bán cấp hoặc mãn tính, do rối loạn hệ miễn dịch, nhiễm trùng, hoặc tác động từ các yếu tố bên ngoài như thuốc hay can thiệp phẫu thuật. Viêm tuyến giáp làm ảnh hưởng đến chức năng của tuyến giáp và gây mất cân bằng hormone trong cơ thể. Triệu chứng của bệnh có thể thay đổi tùy vào loại viêm và giai đoạn bệnh. Dưới đây là các dấu hiệu điển hình:
-
- Giai đoạn sớm: Cảm giác mệt mỏi, uể oải, đau hoặc khó chịu ở vùng cổ, tuyến giáp sưng to kèm theo cảm giác khó nuốt hoặc nuốt nghẹn. Đôi khi, bệnh có thể không có triệu chứng rõ ràng và chỉ được phát hiện qua siêu âm.
- Giai đoạn cường giáp: Hồi hộp, lo âu, mất ngủ, nhịp tim nhanh, đánh trống ngực, sụt cân bất thường, cảm giác nóng bức, đổ mồ hôi nhiều, và run tay nhẹ.
- Giai đoạn suy giáp: Mệt mỏi kéo dài, tăng cân không kiểm soát, da khô, tóc rụng, táo bón, suy giảm trí nhớ, và dễ buồn chán.
Nguyên nhân gây ra viêm tuyến giáp
Viêm tuyến giáp có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm: rối loạn miễn dịch, yếu tố di truyền, tác động sau điều trị y tế, thay đổi nội tiết sau sinh con, và nhiễm trùng do virus hoặc vi khuẩn. Dưới đây là thông tin chi tiết về các nguyên nhân:
-
- Rối loạn miễn dịch: Hệ miễn dịch của cơ thể có nhiệm vụ bảo vệ khỏi tác nhân gây hại, nhưng trong một số trường hợp, nó có thể tấn công nhầm vào tuyến giáp, gây viêm. Đây là nguyên nhân chính gây viêm tuyến giáp Hashimoto, đặc biệt phổ biến ở phụ nữ và những người mắc bệnh tự miễn như lupus, viêm khớp dạng thấp,…
- Yếu tố di truyền: Nếu có người thân trong gia đình (cha, mẹ, anh, chị, em) từng mắc bệnh tuyến giáp, nguy cơ bạn mắc bệnh cũng sẽ cao hơn so với những người không có tiền sử gia đình mắc bệnh.
- Ảnh hưởng sau điều trị y tế: Những người đã từng thực hiện xạ trị vùng cổ, phẫu thuật tuyến giáp, hoặc sử dụng một số loại thuốc như amiodarone (thuốc tim), lithium, v.v., có thể gặp phải tổn thương tuyến giáp và dẫn đến viêm.
- Sau sinh con: Phụ nữ trong năm đầu sau khi sinh có thể mắc viêm tuyến giáp do sự thay đổi nội tiết và hệ miễn dịch trong cơ thể.
- Nhiễm virus hoặc vi khuẩn: Một số trường hợp viêm tuyến giáp xảy ra sau khi bị nhiễm virus như cúm, quai bị,…
Viêm tuyến giáp có thể chữa khỏi không?
Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM cũng cho biết thêm, khả năng chữa khỏi viêm tuyến giáp phụ thuộc vào loại viêm và nguyên nhân gây bệnh. Mỗi trường hợp có phương pháp điều trị và khả năng phục hồi khác nhau, ví dụ:
-
- Viêm tuyến giáp cấp (do vi khuẩn): Có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu phát hiện và điều trị kịp thời, nhưng có thể gây biến chứng nếu không điều trị nhanh chóng.
- Viêm tuyến giáp bán cấp (sau nhiễm virus): Thường khỏi sau vài tuần đến vài tháng với thuốc giảm đau, giảm viêm.
- Viêm tuyến giáp sau sinh: Tạm thời, có thể hồi phục hoàn toàn trong 6 – 12 tháng, nhưng một số ít trường hợp chuyển thành suy giáp vĩnh viễn.
- Viêm tuyến giáp Hashimoto (do rối loạn miễn dịch): Là dạng mạn tính không thể chữa khỏi, người bệnh cần dùng hormone tuyến giáp suốt đời.
Một số loại viêm có thể chữa khỏi hoàn toàn, trong khi các loại khác chỉ kiểm soát triệu chứng lâu dài. Phát hiện sớm và điều trị đúng là rất quan trọng để cải thiện sức khỏe và tránh biến chứng.
Phương pháp phòng ngừa viêm tuyến giáp
Mặc dù không thể phòng ngừa hoàn toàn viêm tuyến giáp, nhất là do miễn dịch, di truyền hoặc cơ địa, nhưng bạn vẫn có thể giảm nguy cơ bằng các cách sau:
-
- Giữ hệ miễn dịch khỏe mạnh: Ăn uống lành mạnh, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, ngủ đủ giấc và giữ tinh thần thoải mái.
- Không tự ý dùng thuốc: Một số thuốc như amiodarone và lithium có thể gây tổn thương tuyến giáp.
- Theo dõi sức khỏe sau sinh: Phụ nữ sau sinh nên kiểm tra nội tiết nếu có triệu chứng mệt mỏi, tim đập nhanh, rụng tóc nhiều.
- Thăm khám định kỳ: Kiểm tra sức khỏe 3 – 6 tháng một lần để phát hiện sớm dấu hiệu bất thường.
Viêm tuyến giáp là bệnh lý nội tiết phổ biến, có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Việc chữa khỏi bệnh phụ thuộc vào loại viêm và nguyên nhân gây bệnh.
