Nội dung tóm tắt
Nếu bạn đã từng cảm nhận vị mặn của nước mắt khi khóc, chắc chắn bạn đã tự hỏi về lý do tại sao nước mắt có mùi vị mặn. Thực tế, nước mắt chứa muối và các hợp chất khác. Để khám phá thêm về những sự thật thú vị về nước mắt, hãy đọc bài viết dưới đây nhé.
Nước mắt có tác dụng như thế nào?
Những thành phần có trong nước mắt
Theo các Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, tuyến lệ là cơ quan sản xuất nước mắt, nằm gần góc ngoài của mí mắt. Nước mắt bao gồm các thành phần sau:
-
- Nước
- Mucins (chất nhầy)
- Lipid (mỡ)
- Protein: lactoferrin, lysozyme, IgA, lipocalin. Trong nước mắt, lượng protein chỉ bằng 1/10 so với huyết tương.
- Chất điện giải: clorua, kali, magie, natri, canxi. Đây cũng là lý do tạo ra hương vị mặn của nước mắt.
Vai trò của nước mắt
Nước mắt có nhiều tác dụng quan trọng như sau:
-
- Duy trì sự ẩm ướt cho mắt.
- Loại bỏ bụi bẩn và dị vật gây tổn thương mắt.
- Hỗ trợ củng cố chức năng tế bào giác mạc bằng việc cung cấp khoáng chất và vitamin thiết yếu.
- Tạo độ kết dính giữa mắt và lớp nước mắt thông qua chất nhầy.
- Ngăn chặn bay hơi của nước mắt bằng dầu, ngăn khô mắt và mỏi mắt.
- Chống lại sự xâm nhập của virus và vi khuẩn bằng các chất kháng sinh tự nhiên, như lysozyme.
- Đóng vai trò như một chất trung gian vận chuyển dưỡng chất đến các tế bào mắt, đặc biệt quan trọng vì giác mạc không có mạch máu.
Có những loại nước mắt nào?
Nước mắt cảm xúc
Nước mắt cảm xúc thường phát sinh khi trải qua cảm xúc mạnh, bao gồm căng thẳng tinh thần, uất ức, đau khổ, buồn tủi hoặc sự đau đớn về mặt thể chất. Chúng có thể xuất hiện cả trong những tình huống tiêu cực và khi ta cảm thấy vui mừng hoặc xúc động. Khi nước mắt chảy vì cảm xúc, thường đi kèm với biểu hiện như nấc, hít thở ngắt quãng, hoặc run cơ thể. Nước mắt chứa nhiều protein và hormone như prolactin, leucine enkephalin, và hormone vỏ thượng thận. Chức năng của nước mắt cảm xúc là giúp giải phóng và loại bỏ hormone căng thẳng, giúp cân bằng tâm trạng của cơ thể. Tuy nhiên, việc quá nhiều khóc vì suy nghĩ tiêu cực có thể trở thành một thói quen không lành mạnh, gây mệt mỏi và ảnh hưởng đến tâm trạng và sức khỏe tổng thể của người đó.
Nước mắt do phản xạ với các tác nhân gây kích ứng
Giảng viên Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho biết, cơ thể thường tự tiết ra nước mắt theo phản xạ khi tiếp xúc với các chất gây dị ứng. Nước mắt trong trường hợp này có vai trò rửa sạch các tác nhân gây dị ứng, bao gồm nước hoa, bụi bẩn, hơi cay, mùi thơm mạnh, và nhiều yếu tố khác. Bên cạnh đó, việc nhìn trực tiếp vào nguồn sáng sáng chói, tiêu thụ thực phẩm cay, ngáp, ho nhiều, hoặc nôn mửa cũng có thể kích thích sự phản ứng gây ra sự chảy nước mắt.
Nước mắt khi ngủ
Khi chuẩn bị đi ngủ, có thể xảy ra hiện tượng chảy nước mắt, và điều này thường là dấu hiệu của nhiều vấn đề liên quan đến sức khỏe cả thể chất và tinh thần, bao gồm:
-
- Mơ thấy ác mộng trong giấc ngủ.
- Cảm thấy buồn bã, đau khổ trong ban ngày.
- Sự lo lắng và căng thẳng.
- Trạng thái trầm cảm và phiền muộn.
- Vấn đề về dị ứng.
- Các triệu chứng đau đớn kéo dài.
Các sự thật thú vị về nước mắt có thể bạn chưa biết
Dưới đây là những điều thú vị về nước mắt mà bạn nên biết:
-
- Chảy nước mắt có thể do khô mắt: Các triệu chứng của khô mắt thường là kết quả của việc tuyến lệ không tiết đủ nước mắt để duy trì độ ẩm cho mắt. Người bị khô mắt thường có cảm giác mắt cộm và ngứa, và để khắc phục sự khó chịu này, cơ thể sẽ tạo ra nước mắt nhiều hơn.
- Nước mắt không bao giờ cạn kiệt: Thống kê của Học viện Nhãn khoa Hoa Kỳ cho biết mỗi năm, một người trung bình có thể tiết ra từ 56 đến 113 lít nước mắt. Mặc dù tuyến lệ có thể tiết ra ít nước mắt do nhiều yếu tố khác nhau như tuổi tác và sức khỏe, nhưng con người không bao giờ cạn kiệt nước mắt.
- Trẻ sơ sinh không tạo ra nước mắt: Điều này là do tuyến lệ của trẻ sơ sinh chưa phát triển hoàn chỉnh. Trong tháng đầu tiên sau khi sinh, trẻ thường không tạo ra nước mắt khi khóc. Đôi khi, một số trẻ có tuyến lệ bị tắc nghẽn, khiến chỉ một bên mắt chảy nước hoặc cả hai bên đều không tạo ra nước mắt.
- Nước mắt chảy xuống mũi và họng: Mắt kết nối với khoang mũi, và khi nước mắt được tạo ra, chúng sẽ chảy qua khoang mũi và rơi vào họng. Trong quá trình này, nước mắt hòa trộn với các chất nhầy trong mũi, đó là lý do tại sao khi bạn khóc, thường đi kèm với chảy nước mũi.
- Phụ nữ thường khóc nhiều hơn nam giới: Điều này có thể liên quan đến tâm lý, vì phụ nữ thường dễ xúc động hơn nam giới. Tuy nhiên, sinh học cũng có vai trò trong sự khác biệt này. Tuyến lệ ở nam giới thường nhỏ hơn so với nữ giới, và nước mắt cảm xúc của phụ nữ thường chứa nhiều hormone prolactin, có vai trò kích thích sự sản xuất sữa mẹ. Do đó, lượng prolactin trong cơ thể phụ nữ cao hơn 60% so với nam giới.
Như vậy, mặc dù nước mắt có vẻ là một yếu tố không đáng kể và vô tri, thực tế cho thấy chúng mang trong mình nhiều lợi ích quý báu cho sức khỏe con người. Chúng không chỉ đảm bảo bảo vệ và duy trì độ ẩm cho mắt mà còn có khả năng giảm căng thẳng, giảm stress, và có tác dụng làm dịu tâm hồn.
