Nội dung tóm tắt
Khi nhắc đến các cây thuốc phổ biến trong điều trị cảm cúm, cảm lạnh, ho, sốt, viêm họng, không ai là không biết đến cây rau tần. Vậy loài cây này có đặc điểm gì nổi bật, công dụng như thế nào và cách sử dụng ra sao?
Tìm hiểu về cây rau tần
Theo Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, cây rau tần, còn gọi là tần dày lá hay húng chanh, có nhiều đặc điểm nổi bật và công dụng chữa bệnh hữu ích.
Đặc điểm tự nhiên
Cây rau tần là cây thân thảo, cao từ 20 đến 50 cm, thân phân nhánh và tán lá rộng. Lá cây mọc đối xứng, hình trái tim, dày, cứng, có mép lá khía răng cưa. Cả thân và lá đều có lớp lông mịn. Hoa cây nhỏ, màu tím, quả tròn và đỏ. Cây ra hoa và quả vào tháng 4 và 5.
Rau tần phát triển mạnh mẽ vào mùa hè và thu, được trồng phổ biến làm cảnh và làm thuốc chữa bệnh. Lá cây có chứa nhiều tinh dầu thơm dễ chịu, mang lại cảm giác thư giãn khi ngửi.
Phân bố sinh thái
Cây rau tần phân bố rộng rãi ở các vùng nhiệt đới và ấm áp của châu Á, châu Phi và châu Úc, đặc biệt ở các quốc gia như Trung Quốc, Ấn Độ, và Việt Nam nhờ tác dụng chữa bệnh. Cây có thể trồng ngoài đất thành bụi hoặc trong chậu, yêu thích đất màu mỡ, thoát nước tốt.
Bộ phận sử dụng
Lá cây rau tần thường được sử dụng để chữa bệnh. Lá được hái, rửa sạch và có thể dùng tươi hoặc phơi khô. Cành non cũng có thể sử dụng vì chứa nhiều tinh dầu.
Thành phần hóa học
Cây rau tần chứa nhiều phenolic, salicylat, carvacrol, eugenol, thymol, và đặc biệt là colin – một chất kháng sinh tự nhiên có tác dụng kháng viêm và kháng khuẩn hiệu quả.
Tác dụng của cây rau tần đối với sức khỏe
Cây rau tần không chỉ có tác dụng chữa bệnh mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và vẻ đẹp.
Trị ho
Một trong những tác dụng nổi bật của cây rau tần là chữa ho. Lá rau tần chứa nhiều tinh dầu và hoạt chất kháng sinh giúp làm giảm ho và triệu chứng đau họng. Các thành phần này an toàn, thích hợp cho cả bà bầu và trẻ em.
Giảm sốt
Cây rau tần còn có tác dụng giảm sốt nhờ khả năng thanh nhiệt và loại bỏ độc tố qua mồ hôi. Tuy nhiên, chỉ nên sử dụng khi bị sốt nhẹ do cảm lạnh. Nếu sốt kéo dài và cao, cần thăm khám và dùng thuốc theo chỉ định bác sĩ.
Giảm đầy hơi
Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM cũng cho biết thêm, nếu gặp phải tình trạng đầy hơi hoặc khó tiêu, bạn có thể dùng lá rau tần để cải thiện. Ngâm lá trong nước muối loãng hoặc hãm với nước sôi như trà sẽ giúp giảm cảm giác chướng bụng và đầy hơi.
Giảm đau bụng kinh
Uống nước từ lá cây rau tần giúp giảm đau bụng kinh hiệu quả. Ngoài ra, ở một số quốc gia như Ấn Độ và Indonesia, nước sắc từ cây rau tần còn được sử dụng để kích thích tiết sữa cho phụ nữ sau sinh.
Trị viêm khớp
Lá rau tần chứa hoạt chất kháng viêm và axit béo omega-6, giúp hỗ trợ điều trị viêm khớp và đau xương. Tinh dầu từ lá cũng có tác dụng phòng ngừa loãng xương, rất hữu ích cho người cao tuổi hoặc vận động viên.
Trị bệnh ngoài da
Với tính kháng viêm, rau tần giúp giảm sưng, mẩn ngứa và kích ứng trên da, điều trị các bệnh như vảy nến, chàm và côn trùng cắn. Cây rau tần còn giúp tái tạo và chăm sóc da, mang lại làn da tươi trẻ.
An thần
Khoáng chất và hợp chất hữu cơ trong rau tần có tác dụng an thần. Uống nước lá rau tần như trà giúp giảm lo âu, mệt mỏi và đem lại cảm giác thư giãn, thoải mái.
Phòng ngừa ung thư
Thân cây rau tần chứa nhiều hoạt chất chống oxy hóa, giúp ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, từ đó hỗ trợ phòng ngừa ung thư.
Một số lưu ý khi sử dụng cây rau tần
Khi sử dụng cây rau tần để chữa bệnh, bạn cần lưu ý một số điểm quan trọng sau:
-
- Cách sử dụng: Để chữa bệnh, bạn có thể rửa sạch lá rau tần, giã nát hoặc xay nhuyễn, sau đó lọc lấy nước để uống. Nếu cần, thêm một ít đường phèn để dễ uống, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ.
- Sử dụng ngoài da: Đắp cả nước và bả rau tần lên vùng da cần điều trị. Bạn cũng có thể lọc lấy nước uống và sử dụng bả để đắp, giúp tăng hiệu quả điều trị. Tuy nhiên, không nên đắp lên vết thương hở để tránh nguy cơ nhiễm khuẩn.
- Hiệu quả điều trị: Rau tần chỉ có tác dụng trị ho và giảm sốt trong các trường hợp nhẹ và cần sử dụng kiên trì trong thời gian dài.
- Liều dùng: Người lớn có thể uống 1 muỗng nước ép lá tần dày sau mỗi 1 giờ, còn trẻ em uống sau mỗi 2 giờ, không quá 4 lần mỗi ngày.
- Chú ý khi sử dụng: Nếu bạn có dị ứng hoặc mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào trong cây rau tần, nên thận trọng hoặc không sử dụng để tránh gây dị ứng, kích ứng.
